14 Eylül: Farkındalık temelli stres azaltma

Son yıllarda eğitim merkezlerinde ve üniversite araştırma enstitülerinde zor durumlarla başa çıkmanın özel bir yöntemi benimsenmeye başladı: farkındalık meditasyonu.

"Farkındalık" (mindfulness) mevcut ana odaklanmak anlamına gelir - yani mevcut haliyle deneyime odaklanmak ve dikkati korumak, duygu ve düşünceleri değerlendirmeye tabi tutmadan kabul etmek ve merakla gözlemlemek. Bu ilk bakışta kolay görünebilir, ama âna odaklanıp odağı korumak kolay iş değildir. Ana, şimdiye odaklanmak kişinin bedenini hissetmesinin yanı sıra dış dünyada neler olduğunu da duyması, görmesi ve koklaması anlamına gelir. Bu süreçte düşünceler tekrar tekrar zihne üşüşür, anılarımızı ya da biraz sonra yapmak istediklerimizi düşünürüz.

Zihin oradan oraya gezinmeye başlar. Geçmişten gelen izlenimler ve yakın geleceğe dair planlar bizi şimdiki zamandan uzaklaştırır. Burada, şimdi, bu odada, bu sandalyede otururken bedenimi hissediyorum; şimdi ve burada'ya odaklanıyorum, başka hiçbir şeye değil. Bu konuda egzersiz yapmadıysanız bu durumu korumak zordur. Birazdan can sıkıntısı gelir, beden sabırsızlanır ya da kaşınma veya hareket etme isteği duyarsınız. Düşünceler gelip gider; tekrar tekrar iradenizi kullanarak dikkatinizi geri getirmeniz gerekir. Şimdiye odaklanmak zahmetlidir. Kendinizi yüzeye çıkan düşüncelerden -bu düşünceler ne kadar banal olsa da ("Buzdolabında yeterince süt var mıydı?") tekrar tekrar kurtarmanız ve kendinize dönmeniz gerekir.

Massachusetts Üniversitesi'nde tıp profesörü olan Jon KabatZinn, Budist meditasyon tekniklerine dayanarak "Farkındalık Temelli Stres Azaltma" yöntemini geliştirdi. Gerçekten de birçok araştırmanın meta-analizi, farkındalık eğitiminden sonra hastaların ağrıyla başa çıkmayı öğrenmede başarılı olduklarını teyit ediyor.

Marc Wittmann, "Hissedilen Zaman", sayfa 48-49